Droogte

Een tekort aan regen heeft effect op de onze omgeving. Wanneer er minder regen valt dan dat nodig is voor het groen en ander gebruik van water, is er sprake van droogte. Dit komt voornamelijk voor in de zomer. Maar, door klimaatverandering kan er steeds vroeger in het jaar droogte ontstaan en duurt deze ook steeds langer.

Droogte kan leiden tot lage grondwaterstanden en tot verdroging van groen, met gele grasveldjes en blaadjes die eerder dan normaal van de bomen afvallen. Ook wegen kunnen schade oplopen door droogte, zoals een asfaltweg die begint te scheuren.

We kunnen het uitleggen met een simpel proefje. Als u een droge en een natte spons naast elkaar legt en op beide sponzen een glas water er omgekeerd opzet, zult u zien dat het water van de droge spons afloopt en dat de natte spons het water opneemt. Zo is het ook met de aarde. Droge aarde neemt water minder goed op.

Bodemdaling

Klei- en veenhoudende bodempakketten kunnen bij droogte inklinken (zakken) door daling van de grondwaterstanden en extra belasting door bebouwing. Binnen onze gemeente zijn bodemlagen te vinden met restanten veen, die kunnen oxideren wanneer de grondwaterstanden laag zijn.

Oké, dit leggen we even uit: bij droogte verlaagt de grondwaterstand, waardoor er zuurstof bij de laag veen in de bodem komt. De zuurstof verbindt zich aan het veen en verdampt, dat noemen we oxideren. Door veenoxidatie daalt de bodem gemiddeld gezien een aantal millimeter per jaar. Bodemdaling door mijnbouw, gaswinning, tektoniek en isostasie (terugveren na het smelten van de ijskappen uit de laatste ijstijd) valt buiten de scope van klimaatadaptatie.

Doelen bij droogte in 2050

Door de klimaatverandering moeten we ons voorbereiden op veranderende omstandigheden in de toekomst. Met andere woorden: als we in 2050 uitgaan van de ergste situatie, wat moet de omgeving dan nog minimaal kunnen bieden en wat doen we zelf?

In het geval van langdurige droogte, met een neerslagtekort van 300 millimeter (omdat er meer water verdampt dan valt) tijdens het groeiseizoen, moeten we hieraan voldoen:

• Meer dan 40% van de openbare ruimte is onverhard
• De gemeente gebruikt 10% minder drinkwater (zowel in de gemeentelijke activiteiten als in het gemeentelijk vastgoed)
• Onze inwoners en bedrijven weten hoe zij drinkwater kunnen besparen of hergebruiken

U kunt de specifieke situatie in de gemeente Meppel bekijken op de droogtekaart die staat op de website van Fluvius (opent in nieuw tabblad).

Oplossingen voor droogte

Regenwater stroomt vaak nog samen met het vuile water vanuit de wc en douche door het riool. Ook in Meppel gebeurt dit nog in veel wijken. Bij droogte betekent dit dat regenwater niet de bodem intrekt, maar afgevoerd wordt. Dat is zonde, want wat doen we massaal als de plantjes in de tuin water nodig hebben? Juist… dan gebruiken we drinkwater om te sproeien. Met het groeiende probleem van drinkwatertekort, wordt in de zomer regelmatig een sproeiverbod ingesteld. De gemeente Meppel werkt hard om het regen- en rioolwater van elkaar te scheiden. Hierdoor trekt meer water de bodem in.

Voelt u nattigheid?

Dan is het zeker in tijden van droogte een goede zaak! Dit betekent dat u dan al:

• Uw regenpijpen heeft losgekoppeld van het riool, zodat het water de tuin instroomt en de plantjes groeien en bloeien
• Een regenton heeft geplaatst, zodat u ook tijdens een sproeiverbod zelf een (gratis!) voorraadje water heeft voor de plantjes die bijna verleppen
• De tegels uit uw tuin heeft gehaald, zodat het regenwater beter de bodem in kan trekken

Zo niet? Dan is dit wat u er zelf aan kunt doen. Grond die door het jaar heen meer water opneemt, blijft langer vochtig wanneer het warm is.